Spis treści:
1. Wprowadzenie: na czym polega nauka gry na pianinie online i dla kogo jest przeznaczona?
1.1. Jakie efekty możesz osiągnąć po 1, 3 i 6 miesiącach?
2. Dlaczego warto uczyć się gry na pianinie online?
2.1. Nauka online vs. zajęcia stacjonarne.
2.2. Dla kogo są lekcje online – dzieci, dorośli, powrót do nauki po latach.
3. Jaki sprzęt na start: pianino cyfrowe czy keyboard?
3.1. 88 klawiszy, klawiatura ważona, pedał sustine — co jest najważniejsze?
3.2. Akcesoria: słuchawki, siedzisko, statyw, oświetlenie.
3.3. Sprzęt do nagrywania wykonań – kamera video z mikrofonem.
1. Wprowadzenie: na czym polega nauka gry na pianinie online i dla kogo jest przeznaczona?
Nauka gry na pianinie online, którą proponuję, polega na kontaktowaniu się ucznia z nauczycielem za pośrednictwem wiadomości mailowych. Każdy dziś posiada dostęp do internetu i poczty mailowej. Wchodzisz na swoją pocztę, otwierasz wiadomość od nauczyciela i wyświetlasz przygotowaną specjalnie dla Ciebie lekcję z opisem i filmami instruktażowymi. Uczysz się u siebie w domu i nie tracisz czasu na dojazdy do nauczyciela lub nie ponosisz kosztów dojazdu nauczyciela do ciebie.
Taki model nauki jest niezwykle elastyczny i możesz łatwo dopasować go do Twojego grafiku zajęć. Nie jesteś skrępowany terminami i harmonogramem lekcji. Swoje nagrania zleconych wykonań wysyłasz do nauczyciela kiedy chcesz. W ten sposób nauka odbywa się płynnie, bez przestojów i straty czasu.
Dla kogo jest ta forma nauki? Głównie dla osób dorosłych i samodzielnej młodzieży, ale także dla dzieci przy wsparciu oraz zaangażowaniu rodziców lub opiekunów. Poza tym potrzebne są takie cechy jak: uważność, dokładność, podstawowa znajomość technologii nagrywania filmów video i przesyłania plików jako załączników do wiadomości mailowych.
Nauka gry na pianinie online różni się od tradycyjnej szkoły muzycznej. Nie ma rygorystycznych wymagań i konieczności realizowania sztywnego programu nauczania. Nauka odbywa się w tempie i zakresie dostosowanym do indywidualnych możliwości ucznia. Taki system nauki jest mniej stresujący i dzięki temu może przynieść zadowalające rezultaty.
Jaki sprzęt muzyczny jest potrzebny na start? Ideałem jest pianino cyfrowe z pedałem sustain, ale na początek wystarczy dowolny instrument klawiszowy, może ten, który już posiadasz? Nie rozpoczynaj nauki od zmiany instrumentu, bo jest powiedzenie słyszane często na stoku narciarskim, ale mające też zastosowanie w tym wypadku – im więcej sprzętu tym mniej talentu. Gdy nabierzesz trochę doświadczenia, trafniej podejmiesz decyzję o wyborze nowego instrumentu.
1.1. Jakie efekty możesz osiągnąć po 1, 3 i 6 miesiącach?
Po 1 miesiącu poznasz układ klawiszy instrumentu i dowiesz się, jak powinna wyglądać poprawna postawa przy instrumencie. Nauczysz się numeracji palców dłoni oraz podstawowego ułożenie dłoni na klawiszach. Poznasz wartości rytmiczne nut i wykonywać będzie rytmy z ich zastosowaniem. Przeczytasz proste zapisy nutowe w kluczu wiolinowym oraz zagrasz pierwsze melodie prawą ręką, oraz pojedyncze dźwięki palcami lewej ręki. Spróbujesz koordynacji obu rąk, grając bardzo proste utwory oburącz.
Po 3 miesiącach pojawi się płynna gra legato z łączeniem dźwięków, z kontrolą dynamiki – forte/piano. Poznasz budowę pierwszych akordów durowych i zagrasz utwór z akompaniamentem opartym na dźwiękach składowych tych akordów. Zapoznasz się z układem dźwięków w tonacjach C-dur i G-dur, oraz palcowaniem dla gam durowych w tych tonacjach. Spróbujesz czytania nut a vista (bez przygotowania) na podstawie krótkich zapisów nutowych. Twoje wykonania utworów zabrzmią czysto i płynnie.
Po 6 miesiącach zagrasz płynnie utwór na całą stronę formatu A4 w równym tempi i odpowiednim metrum. Rozwiniesz swoją artykulację dźwięków poza legato, oraz zaczniesz realizować właściwie frazy muzyczne. Nauczysz się realizować akompaniament na podstawie akordów w ustalonym schemacie rytmicznym. Zagramy utwór muzyki rozrywkowej np. „Rock & Roll” i Menuet jako reprezentację muzyki klasycznej. Będziesz już wiedział jaki styl muzyczny Cię interesuje i podążać będziemy w tym kierunku. Po półrocznym okresie systematycznej nauki będziesz gotów do pierwszego publicznego zaprezentowania swoich umiejętności dla rodziny lub znajomych.
2. Dlaczego warto uczyć się gry na pianinie online?
Nauka online daje realną i autentyczną swobodę pod względem miejsca i czasu. Lekcję odczytujemy w domy, gdy nauczyciel znajduje się w zupełnie innym miejscu. Termin lekcji nigdy nie koliduje z Twoim planem innych zajęć, takich jak nauka lub praca. Masz zawsze swobodny i nieograniczony dostęp do treści każdej lekcji. Możesz do nich powracać wielokrotnie, a za lekcję płacisz tylko raz. Dzięki nagrywaniu swoich wykonań możesz zauważyć wyraźne postępy, co stanowi motywację do dalszej nauki.
2.1. Nauka online vs. zajęcia stacjonarne.
Lekcję online możesz odczytać wtedy kiedy Tobie odpowiada, gdyż sam ustalasz harmonogram zajmowania się grą na pianinie, co jest niezwykle wygodne. Zajęcia stacjonarne, które również prowadzę, wiążą się z rezerwowaniem dla ucznia określonego terminu i wtedy oczekuję od ucznia stawienia się na umówioną lekcję. Obowiązują zasady odwoływania lekcji, które uwzględniają częściową lub całkowitą opłatę za nieidbytą lekcję. W przypadku lekcji online takiej sytuacji nigdy nie ma.
2.2. Dla kogo są lekcje online — dzieci, dorośli, powrót do nauki po latach.
Powiem jasno, że nauka gry online jest dla wszystkich grup wiekowych, pod warunkiem opieki nad dziećmi i ich wsparcia ze strony dorosłych. Ponieważ nauka odbywa się w miejscu zamieszkania, nie jest to szczególnie trudne. Dorośli, jeśli są tylko odpowiednio zmotywowani, są w stanie z powodzeniem sprostać wymogom nauki online. Często są to osoby, które w młodości miały do czynienia z grą na pianinie i z różnych powodów zaprzestały nauki. W takiej sytuacji przebrnięcie przez początkowy okres nauki jest nieco łatwiejsze niż nauka po raz pierwszy od podstaw. Zazwyczaj dobrze radzą sobie osoby, które całkiem niedawno zaprzestały nauki lub zmieniają nauczyciela, bądź system nauki ze stacjonarnego na online.
3. Jaki sprzęt na start: pianino cyfrowe czy keyboard?
Bardzo dobrym rozwiązaniem sprzętowym na początek nauki byłoby pianino cyfrowe z pełnowymiarową klawiaturą. Dobry sprzęt ułatwia postępy i motywuje do nauki. Gdy chcesz uczyć się techniki fortepianowej i grać muzykę klasyczną pomyśl o instrumencie akustycznym. Gdy zaś myślisz o grze akordami z automatycznym akompaniamentem, nieodzowny będzie elektroniczny instrument klawiszowy – keyboard. Pianino cyfrowe najlepiej odwzorowuje akustykę fortepianu. Klawisze pianina są cięższe w dotyku niż przy keyboardzie i obcowanie z nimi wzmacnia palce. Keyboard oferuje zaś setki rytmów akompaniamentu i równie dużą liczbę brzmień różnorodnych instrumentów.
3.1. 88 klawiszy, klawiatura ważona, pedał sustine — co jest najważniejsze?
Pełnowymiarowa klawiatura instrumentu posiada w sumie 88 klawiszy czarnych i białych. Taki zakres dźwięków pozwala grać wszystkie utwory bez ograniczeń. Pianino cyfrowe z ważoną klawiaturą, z wymykiem bardzo dobrze imituje działanie klawiszy instrumentu akustycznego i zapewnia dobrą kontrolę nad wydobywanymi dźwiękami. Umożliwia dowolną artykulację dźwięków, kontrolę nad dynamiką jak również wykonywanie akcentów. Ważna jest powłoka antypoślizgowa klawiszy, szczególnie tych czarnych, których powierzchnia jest mniejsza. Ważnym aspektem jest polifonia instrumentu, np. 128 – jest to liczba pojedynczych tonów, które jest w stanie jednocześnie wytworzyć instrument. Nieodzowny jest pedał sustain przedłużający dźwięki lub listwa z trzema pedałami.
3.2. Akcesoria: słuchawki, siedzisko, statyw, oświetlenie.
Akcesoria pełnią bardzo ważną rolę funkcję przy korzystaniu z instrumentu klawiszowego. Słuchawki wokółuszne umożliwiają odcięcie się od otoczenia i zapewniają lepszą słyszalność dźwięków. W trakcie gry w warunkach domowych, w nocy są niezastąpione. Najlepsze są słuchawki półotwarte, gdyż nie męczą uszu i zapewniają dopływ powietrza do małżowin usznych. W rezultacie można dłużej ćwiczyć bez uczucia dyskomfortu. Siedzisko w formie ławy jest najwygodniejsze. Umożliwia przesuwanie się na prawo i lewo, jak również grę w duecie z inną osobą. Statyw pod keyboard powinien być w formie kratownicy przestrzennej i mieć krzyżaki w dwóch płaszczyznach, co zapewnia lepszą stabilność konstrukcji. Oczywiście potrzebny jest stabilny szeroki pulpit na nuty, a całość dopełnia oświetlenie najlepiej w postaci listwy świateł ledowych z regulowaną jasnością świecenia.
3.3. Sprzęt do nagrywania wykonań – kamera video z mikrofonem.
Do nagrywania swoich wykonań, po porcji ćwiczeń, posłużyć może smartfon, aparat fotograficzny z funkcją nagrywania lub kamera video. Wszystkie te urządzenia mają wbudowane mikrofony, także osobny mikrofon nie jest konieczny. Obiektyw urządzenia nagrywającego powinien być tak ustawiony, aby kadr obejmował fragment klawiatury, na której gramy i obie dłonie. Urządzenie może być umieszczone wysoko centralnie w górze nad instrumentem, wtedy obiektyw będzie skierowany w dół, lub z boku instrumentu obok ucznia na wysokości jego głowy i obiektyw skierowany ukośnie w kierunku środka instrumentu. Wykonaj wiele prób nagrań i wybierz najkorzystniejsze w Twoim wypadku ustawienie sprzętu nagrywającego. Nagrania zapisuj w pamięci urządzenia, a następnie prześlij na dysk komputera w celu udostępnienia ich w chmurze jako załączniki do wiadomości mailowej.
Nazywam się Grzegorz Gibki i zajmuję się udzielaniem lekcji gry na instrumentach klawiszowych: keyboard, pianino, fortepian. Jestem absolwentem Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej (obecnie Akademia Muzyczna w Bydgoszczy) i certyfikowanym Instruktorem Pozaszkolnych Form Oświatowych. Oprócz lekcji stacjonarnych w Łodzi mam przyjemność zaproponować Państwu pełnowartościowe lekcje online.
Na czym polega nauka gry na pianinie online?
Stosowana przeze mnie metoda nauki polega na wymienianiu się z uczniem wiadomościami mailowymi, zawierającymi szczegółowe opisy zleconych ćwiczeń, wraz z filmami instruktażowymi. W odpowiedzi zwrotnej uczeń przesyła swoje wykonania zadań zleconych do opanowania. Metoda ta sprawdza się w praktyce i przynosi o wiele lepsze efekty niż łączenie się z uczniem poprzez komunikatory video typu: Messenger, Skype, Teams.
Każda lekcja jest indywidualnie przygotowana dla ucznia i uwzględnia jego poziom edukacyjny, osobiste preferencje i realizowane tempo nauczania. Największym plusem takiego rozwiązania jest brak sztywnego harmonogramu lekcji – uczeń przesyła zadane wykonania w dowolnym terminie, po ich opanowaniu. Oczywiście najlepsze efekty daje systematyczność i wysyłanie wiadomości w ok. jedno tygodniowych odstępach czasowych.
Jak rozpocząć naukę gry na pianinie online?
Oto schemat postępowania na początkowym etapie kontaktu uczeń / nauczyciel:
1) Kontakt ze strony ucznia – wysłanie wiadomości mailowej na adres: keyboard.nauka@gmail.com
⇩
2) Kontakt ze strony nauczyciela – zwrócenie się z prośbą o przesłanie kilku istotnych informacji o uczniu i ewentualnie o nagranie swojego wykonania.
⇩
3) Odpowiedź ucznia – przesłanie informacji, na podstawie których nauczyciel określi jaki jest poziom umiejętności ucznia i jakie są jego możliwości i oczekiwania odnośnie nauki.
⇩
4) Przygotowanie i przesłanie przez nauczyciela pierwszej darmowej lekcji – tworzenie treści lekcji dostosowanej do poziomu i oczekiwań ucznia; wyznaczenie konkretnych zadań do wykonania.
⇩
5) Tygodniowe ćwiczenie i odesłanie przez ucznia zadanych ćwiczeń – nagranie przez ucznia filmu, przedstawiającego wykonanie zadanych ćwiczeń.
⇩
6) Opłata ze strony ucznia za następną (lub następne) lekcje – przesłanie ustalonej kwoty na wskazany numer rachunku bankowego.
⇩
7) Przygotowanie i przesłanie przez nauczyciela kolejnej lekcji – omówienie i opisowa ocena przesłanych wykonań, zadanych na poprzedniej lekcji; treść nowej lekcji wraz ze szczegółowymi opisami i filmami instruktażowymi; wytyczne do ćwiczeń i zadania do wykonania.
⇩
8) Wyćwiczenie, nagranie i przesłanie zadanych ćwiczeń przez ucznia – przesłanie nagrań video, przedstawiający wykonanie zadanych ćwiczeń.
⇩
itd. – Uwaga!!! każda lekcja jest indywidualnie przygotowana dla danego ucznia i dostosowana do jego możliwości, oraz realizowanego tempa nauki.
Przykład lekcji online przygotowanej i wysłanej do p.Dariusza – drugi rok nauki
(lekcja ta może się wydawać trudna, bardzo rozbudowana i niezrozumiała, ale do takiego etapu nauki dochodzi się stopniowo, poprzez wcześniejsze i początkowe – zupełnie prostsze lekcje)
Lekcja nr 39 (1/4) – 12.12.2024
I. OCENA WYKONAŃ
1️⃣ Gama G-dur.
Gra kompletnego wykonania gamy odbywa się płynnie, prawidłowymi palcami, po właściwych klawiszach. Słychać drobne niedoskonałości w momencie przekładania palców:
– przesunięcie tercjowe finałowe nagranie – tuż na początku gry równoległej, powrotnej, zagranie palcami: 3,2,1,3, prawej ręki.
– przesunięcie tercjowe, szybsze tempo – na zakończenie gry, przełożenie 1 palca na 3, w prawej ręce.
2️⃣ Etiuda 12.
Osobno prawą i lewą ręką gra Pan zbyt szybko, nie wykonując wyraźnie krótkich ćwierćnut – staccato. Proszę posłuchać i obejrzeć jeszcze raz moje nagrania:
https://drive.google.com/…/0B27ptZPAxy8UckJCRzByZV…/view
https://drive.google.com/…/0B27ptZPAxy8UamZIMmNwdE…/view
Chodzi o to, aby na podstawie tego ćwiczenia (etiudy) nauczyć się inaczej naciskać klawisze – wyraźnie krótko, dźwięki jak szpileczki lub pinezki pośród pozostałej materii dźwiękowej.
Właściwie odczytuje Pan i interpretuje frazy muzyczne, natomiast tej grze brakuje kolorytu i wyraźnego kontrastu pomiędzy grą legato a staccato, w bezpośrednim sąsiedztwie, tuż obok siebie.
3️⃣ Końcowe wykonanie Kolędy.
Utwór jest bardzo równo i dokładnie zagrany, natomiast tempo wykonania jest szybsze niż 68 ćwierćnut na minutę. Rozumiem, że tak się Panu podoba i tak Pan odbiera tę muzykę, jako skoczniejsze granie.
Mam nadzieję, że po dwóch tygodniach powtarzania, Kolęda zabrzmi w całej okazałości w świąteczny dzień. 🙂 🎄
II. TREŚĆ LEKCJI
1️⃣ Pasaż C-dur – oburącz w przesunięciach: tercjowym i kwintowym w prawej ręce.
Pod linkiem
https://drive.google.com/…/0B27ptZPAxy8Uc1pzVUxjUz…/view znajduje się grafika, przedstawiająca istotę gry oburącz w przesunięciach.
Kolorem niebieskim połączone są klawisze, wspólnie naciskane w trakcie gry, w przesunięciu tercjowym.
Kolorem czerwonym – klawisze jednocześnie naciskane w przesunięciu kwintowym.
Punktem wyjścia i podstawą do gry w przesunięciach jest przypomnienie sobie gry równoległej pasażu C-dur, z lekcji nr 3. Pamiętam, że w lewej ręce grał Pan palcami: 5, 4, 2, 1… i niech tak pozostanie.
Na podstawie grafiki, oraz filmów:
https://drive.google.com/…/0B27ptZPAxy8UUTZlcVJSRl…/view
https://drive.google.com/…/0B27ptZPAxy8UWjJTV05LTH…/view
https://drive.google.com/…/0B27ptZPAxy8UNmRtbUpwLW…/view
https://drive.google.com/…/0B27ptZPAxy8UT2dYdDFXdH…/view
i w takiej kolejności jak powyżej, proszę ćwiczyć zmodyfikowaną grę oburącz pasażu C-dur.
Zwieńczeniem ćwiczeń i końcowym wykonaniem będzie kompletna gra: równoległa, w przesunięciu tercjowym i w przesunięciu kwintowym, tuż po sobie, tak, jak prezentuję to na filmie
https://drive.google.com/…/0B27ptZPAxy8UbWpBMFQ5Tk…/view
2️⃣ Etiuda 12 – poprawna gra osobno prawą i lewą ręką, z dźwiękami wykonywanymi krótko.
🔷 Bardzo proszę do następnej lekcji wykonywać jeszcze grę osobno prawą i lewą ręką z wyraźnie krótkimi dźwiękami na zakończenie fraz muzycznych – tymi ćwierćnutami, nad którymi są kropki oznaczające grę staccato.
🔷 Proszę również wyraźnie, nawet w przesadny sposób rozpoczynać każdą frazę od ruchu ręki, aby ten gest wszedł w nawyk i w połączeniu z melodią, bez problemu pojawiał się potem przy grze oburącz.
🔷 Proszę liczyć wolniej: 1 i 2 i 3 i 4 i, i grać do takiego liczenia.
3️⃣ Nowy utwór „Dla Elizy” – gra oburącz I fragmentu.
Pod linkiem https://drive.google.com/…/0B27ptZPAxy8UNUxIbXN…/view…znajduje się zapis nutowy początkowej części tego znanego utworu Ludwika van Beethovena.
Jest to jeden z nielicznych zapisów, który cechuje się przejrzystością i przyjazną formą graficzną
Zapis nutowy podzielimy na trzy fragmenty:
🔷 I fragment – obejmuje trzy początkowe linijki (do końca drugiej volty),
🔷 II fragment – to czwarta i piąta linijka zapisu nutowego (ostatnia linijka pierwszej strony i pierwsza linijka drugiej strony).
🔷 III fragment – to trzy ostatnie linijki zapisu nutowego (2, 3 i 4 linijka na drugiej stronie).
Omówienie zapisu nutowego I fragmentu:
– metrum 3//4 równoważne metrum 6/8, więc w każdym takcie występuje 6 ósemek, które będziemy wyliczać: 1, 2, 3, 4, 5, 6.
– brak przykluczowych znaków chromatycznych, natomiast występują przygodne krzyżyki: Dis i Gis.
– występują oznaczenia dynamiczne w postaci skrótu „pp” – pianissimo (bardzo cicho) i graficznych znaków: < > zgłośnienia i ściszenia.
– określenie tempa „poco moto” – niewiele ruchu, jest opisowe i oznacza grę umiarkowanie wolną.
– proszę zauważyć, że utwór rozpoczyna się niepełnym taktem, ósemkami wykonywanymi na liczenie: 5, 6, a potem już normalnie liczymy: 1, 2, 3, 4, 5, 6.
Przystępujemy do czytania zapisu nutowego od razu oburącz, z liczeniem na głos, tak, jak demonstruję to na na filmie
https://drive.google.com/…/0B27ptZPAxy8UU2stWUJCYj…/view
W następnej kolejności wykonujemy grę w umiarkowanym tempie, wyliczając szybciej ósemki, które są tylko połówkami ćwierćnut, więc tempo jest zgodne z oznaczeniem – umiarkowanie wolno, co przedstawiam na filmie
https://drive.google.com/…/0B27ptZPAxy8UQmhDNG9IRH…/view
W ostatnich dniach przed nagraniem proszę wykonywać I fragment utworu bez liczenia, z realizowaniem oznaczeń odnośnie głośności: rozpoczynamy cicho, w pierwszym takcie gramy stopniowo głośniej i ciszej, identycznie w 5 takcie utworu, a na zakończenie I fragmentu, trzy dźwięki prowadzące do kolejnego fragmentu gramy coraz to głośniej.
Takie wykonanie I fragmentu demonstruję na filmie:
https://drive.google.com/…/0B27ptZPAxy8USHZ5ZjROZF…/view
Proszę przestrzegać podpowiedzianego w nutach palcowania, które jest zdawkowe ale wystarczające, aby właściwie, za każdym razem tak samo naciskać odpowiednie klawisze.
III. ZADANIA DO WYKONANIA
1️⃣ Proszę przesłać kompletne wykonanie pasażu C-dur: równolegle, w przesunięciu tercjowym i w przesunięciu kwintowym.
2️⃣ Proszę jeszcze raz przesłać nagrania partii prawej i lewej ręki etiudy 12, z liczeniem na głos, w wolniejszym tempie.
3️⃣ Proszę przesłać wykonanie bez liczenia I fragmentu utworu „Dla Elizy”.
Życzę owocnych ćwiczeń 🎹 i udanych nagrań 🎥 .
Oto efekt nauki online utworu „Dla Elizy” w wykonaniu p. Dariusza – https://fb.watch/uCMfAssbkO/
Ty też możesz tak grać!!!